روز بیابان زدائی یا روز جلو گیری از پیشروی بیابان

بنام خداوند روز بیابان زدائی یا روز جلو گیری از پیشروی بیابان چند سالی است که روز 27 خرداد به دعوت مدیرکل محترم بیابان زدائی سازمان جنگلها و مراتع و آبخیزداری کشور در همایشی یک روز شرکت می کنم که این همایش به مناسبت 27خرداد روز جهانی بیابان زدائی برگزار می شود . در این نوشته نمی خواهم در مورد کم کیف برگزاری این برنامه ها صحبت کنم چون در این ایامیکه ادامه فعالیت مشارکت های مردم به حداقل فعالیت ممکن رسیده است وهیچگونه کمکی جهت ادامه فعالیت نهادهای مردمی انجام نمی شود (فقط مسئولین در جلسه های خود از همکاری با سازمانهای مردم نهاد آمار ارائه می دهند که صحت و سقم آن معلوم نیست ) یک نهادی مانند مدیرکل بیابان زدائی بتواند بین نهادهای دولتی و تشکلهای زیست محیطی و منابع طبیعی (حال فرقی ندارد که این تشکلها در چه عرصه ای از منابع طبیعی فعالیت می کنند) و فعالیتهای مردمی مناطق بومی ؛ نشست های برگزار کند که در این نشست ها طبق تبادل اطلاعات بین نهاد های مردمی و نهاد های دولتی؛ آنان از فعالیتهای زیست محیطی و منابع طبیعی که در حال انجام دادن آن می باشد همدیگر را آگاه می کنند ؛ جای تشکر و قدردانی فراوان دارد . اما صحبت اصلی من در نوشتن این مطالب خود کلمه بیابان زدائی می باشد و چیزی که برای من غیر قابل قبول است کلمه بیابان زدائی می باشد زیرا اعتقاد دارم که خداوند هیچ چیزی را بدون حمکت و مصلحت نیافریده است . اگر قرار بود خداوند بیابان را بیافریند که بعد من و شما جهت زدائیش و از بین بردن آن تلاش کنیم خاطر جمع باشید که هرگز این کار را نمی کرد شاید از قدیم این کلمه بد نام گزاری شده است زیرا بخش عظیمی از کشور عزیزمان ایران به علت مشخصات جغرافیائی در منطقه آب هوای خشک و نیمه خشک قرار دارد که ذات این مناطق بیابان و کویر می باشد پیش از حل مشکل کلمه روز بیابان زدائی ؛ سوالهای از عملکرد های بعضی از نهاد های خارج از سازمان برای من وجود دارد که بدون جواب مانده است که می دانم حل بخش عظیمی از این مشکلات خارج از محدوده سازمان جنگلها و مراتع و آبخیز داری می باشد که باید توسط سازمان پی گیری شود که امیدوارم روزی این مشکلات حل شود . به راستی ما پیش از بیابان زدائی برای موارد ذیل چه کرده ایم 1 - برای افزایش و احیای جنگلهای البرز و زاگرس " که هر روز خبر قطع درختان آن منتشر می شود و یا آتش زدن و از بین جنگلها توسط اشخاصی شناخته شده انجام می شود چه کرده ایم ؛ فقط اگر به مطالبی که در روزنامه ها در مورد تخریب جنگلها (که کاغذ روزنامه از قطع چوب درختان جنگل تهیه می شود ) چاپ می شود دقت شود این قبیل خبرها بیشمار است . 2 - ما برای حفاظت از دشتها و مراتع که هر روز بهترین و حاصل خیزترین مناطق دشت ؛ صحرا به خانه ؛ ویلا؛ کارخانه وجاده تبدیل می شوند یا خبر برداشت به بیش از حد آب از سفره های زیر زمینی فلان دشت( که در خطر جدی پایین رفتن سطح آبهای زیر زمینی می باشد ) چه کرده ایم . کدامین سازمان یا نهاد باید از ساخت و ساز خانه ؛ ویلا یا از برداشت به رویه آب و یا چرای بیرویه دام در مراتع (که باعث وارد آمدن خسارتی جبران ناپذیر به مراتع کشور گردیده است ) باید جلوگیری کند 3 - در قدیم وقتی برای کشاورزی از ملک ری صحبت می شد چقدر آرزو داشت که ای کاش به اندازه یک باغچه صاحب این ملک بود . ولی امروز این ملک ساکن بیش از 15 میلیون جمعیت است که همه اش خانه ؛ کارخانه ؛ جاده شده است یا ساخت ساز در مرغوبترین زمینهای کشاورزی و یا برداشت بیرویه آب از حفره های زیر زمینی خود باعث پیشروی بیابان به دشت ها نمی باشد 4 - ما با ساختن انواع و اقسام سدها و یا برداشت بیش از حد شن ؛ ماسه در رودخانه ها ؛ بدون آنکه این ساخت ساز و برداشتهای ماسه ارزیابی زیست محیطی شده باشند باعث شدیم که جهت رفع تشنگی آدمها خیلی از بهترین زمینهای کشاورزی خود را به بیابان و کویر تبدیل کنیم ؛ نمونه های آن سدهای کرج ؛ لتیان ؛ طالقان که پس از استفاده برای آب شرب تهران دشتهای کرج ؛ شهریار ...از بین رفتند ؛ ما حتی به دریاچه هایمان "ماندن دریاچه ارومیه " و تالابهایمان " مانند گاوخونی " نیز رحم نکردیم و با ساختن سدها در مسیر رودخانه ها و عوض کردن مسیر آب رودخانه ها و بردن آب این رودخانه ها به مناطق کویری باعث خشک شدن تالابها ودریاچه ها شدیم . 5- چند وقتی است همینکه در مورد مشکلات و معضلات منابع طبیعی صحبت می شود بعضی ها سریعا" دلایلی می آورند مشکلات امروز کشاورزی بعلت نباریدن نزولات آسمانی است و اینکه اگر ما در بخش کشاورزی به مشکلات زیست محیطی برخورد کرده ایم دلیلش نباریدن باران است ؛ ولی این بهانه بیش نیست زیرا پدرانمان و تاریخ گواه هستند که خشکسالیهای در این کشور اتفاق افتاده است که خیلی بدتر از این سال بوده است ولی طبیعت توانسته است خود را با آن شرایط وقف دهد و خود را با سازی کند حتی می گویند خداوند در خلقت جانوران وحشی حسی قرار داده است که آنان در سالهای خشکسالی از تعداد زاد ولد خود به علت نبود مواد غذائی نیز می کاهند تا باعث انقراض نسل خود نگردند. پس این استدلال نمی تواند محکم باشد . 6 - به راستی اگر قرار باشد که ما بیابانهایمان را بزدائیم چی چیزی قرار است جایگزین آن کنیم . در کشورهای که میزان بارندگی آن بالاست و در آن کشورها هیچ بیابانی وجود ندارد( از جمله کشور های اروپای ) یکی از بهترین در آمد های آژانس های گردشگری این است که توریست ها و جهانگردان این کشورها را به دیدن بیابان به کشورهای دیگر می برند و گردشگران چقدر دلار و یورو برای دیدن بیابان خرج می کنند . 7 - ما می توانیم به جای خرج کردن پولهای زیاد ؛ برای بیابان زدائی و کویر زدائی به احیای این مناطق به پردازیم وما فقط می توانیم جلوی پیشروی آنان را بگیریم لذا نمی توانیم بیابان و کویر را حذف کنیم 8 - لذا پشنهاد می گردد با توجه به اینکه اکوسیستمهای بیابان و کویر یک از اکوسیستمهای زنده دنیا می باشند که در آن از تنوع گونه های گیاه گرفته تا انواع و اقسام تنوع زیستی همه در کنار هم زندگی می کنند و بسیاری زیادی از انسانهای ساکن این مناطق در مناطق بیابانی و حتی کویر از این نعمت خدا دادی در آمد زائی دارند از به کار بردن کلمه روز جهانی بیابان زدائی استفاده نگردد و لذا خواهشمند است به جای آن از کلمه روز جهانی جلوگیری از پیشروی بیابان و یا روز جهانی جلوگیری از زائیش بیابان استفاده گردد لازم ذکر است یکی از دلایل برگزاری همایش روز بیابان زدائی به خاطر افکار مدیرکل محترم بیابان زدائی جناب مهندس عبدی نژاد است که ایشان قبلا" مدیرکل دفتر ترویج و مشارکتهای سازمان جنگلها ... بود . ایشان از صمیم قلب به مشارکت های مردمی اعتقاد دارند چون در آن ایام دفتر ترویج و مشارکتهای سازمان جنگلها ... خانه سازمانهای مردم نهاد بود لذا از زحمات ایشان تشکر و قدردانی می گردد در پایان دوست دارم خاطره ای از دوران کودکیم از در آمد زائی از بیابان برایتان تعریف کنم که خالی از لطف نمی باشد 36 الی 37 سال پیش که کودکی بیش نبودن در فصل تابستان که هوا خیلی گرم بود جهت شنا در رودخانه خارج از شهر گلپایگان می رفتم که این رودخانه در منطقه بیابانی واقع بود در آن سالها من در بیابان من افرادی را می دیدم که مشغول کنند پای بعضی از بوته های بیابانی بودن و پس از کندن با یک تیغ یا چاقو قسمتی از ساقه آن گیاه را می بریدن یکی از روز چوپانی گوسفند خود را برای چرا به آن منطقه آورد بود یکباره صدا فریاد افراد که مشغول کار بودن بلند شد و دعوای سختی در گرفت وقتی علت را پرسیدم کسی گفت این افرادیکه در بیابان کار می کنند درحال تهیه کتیرا هستند و این گون کتیرا فقط در بیابان روئیش می کند و در منطقه که گوسفند داخل شده اند بوته گون آن تازه تیغ خورده است لذا باید سه ای چهار روزاز تیغ خوردن گون بگذرد تا مایع کتیرا آن از گیاه خارج شود واز مایع به جامد تبدیل شود . اگر پیش از برداشن کتیرا به بوته های گون ضربه بخورد باعث از بین رفتن این مایع ارزشمند کتیرا می شود لذا دلیل دعوا به خاطر این بوده است که این چوپان نباید در هنگام برداشت کتیرا گوسفند به بیابان بیاورند ولی خیلی سال است که دیگر کسی برای برداشتن کتیرا به بیابان نمی رود امیدوارم امسال برنامه روز جهانی جلوگیری از پیشروی بیابان همچون سالهای گذشته به صورت عالی برگزار گردد