۱۳۸۸ آبان ۳, یکشنبه

با تشکر از سرکار خانم خباز نسبت به تهیه این گزارش جام‌جم گزارش مي‌كند محيط ‌زيست در تهديد ساخت ‌و سازهاي غيرمجاز جام جم آنلاين: عكس‌ها آنقدر گوياست كه نياز به توضيح ندارد. برخي آمده‌اند و بي‌محابا در سراشيبي كوه ساختمان‌هاي مدل به مدل ساخته‌اند و با مصالح گران‌قيمت ويلاهايي را علم كرده‌اند كه به جان طبيعت افتاده است. بعضي‌ها هم كه انگار دستشان تنگ بوده، ولي جسارت داشته‌اند چند آجر بدقواره روي هم چيده‌اند و چهار ديواري‌اي درست كرده‌اند تا به همه بگويند كه اختيارش را دارند. عده‌اي هم البته به نوع ديگري از آب گل‌آلود ماهي گرفته‌اند و قطعه زميني كه در روزگاري‌نزديك جزيي از مسير صعود كوهنوردان بوده است را با يك اتاقك آهني تصرف و تابلوي فروش به آن چسبانده‌اند. اين عكس‌‌ها مي‌گويند متجاوزان به حريم كوهستان آنقدر جسور شده‌اند كه جلوي چشم همه مسوولان درست در ارتفاعات پايتخت حتي به محدوده جاده خاكي كوه هم رحم نمي‌كنند و بي‌هيچ نگراني دل كوه را مي‌تراشند تا گليمشان را درازتر از قبل كنند و اگر بساط كاسبي دارند با ترفندي ساده گسترشش دهند تا يكبار ديگر اين طبيعت و حريم آن باشد كه مورد درازدستي قرار مي‌گيرد. فقط كافي است در جايي از اين مملكت كوهي از زمين سر برآورده باشد و تعدادي درخت سايه بر آن انداخته باشد و نهري از كنارش گذشته باشد تا پاي متجاوزان به طبيعت به آن باز و داستان نابودي ميراث طبيعي از نو نوشته شود. در اين ميان البته چشم اميد خيلي‌ها به سازمان حفاظت محيط زيست، اداره منابع طبيعي و نهادهاي ديگر است تا بلكه جلوي رشد قارچ‌گونه اين ساختمان‌ها را بگيرند، اما انگار با وجود تاكيد زياد شهردار تهران بر‌لزوم تخريب ساخت و سازهاي غيرمجاز و برخورد با اين‌گونه ساخت و سازهاي جديد هنوز سرعت توليد اين سازه‌ها بيشتر از سرعت تخريب آنهاست. وقتي اين اوضاع را با عباس محمدي، مدير انجمن ديده‌بان كوهستان در ميان مي‌گذاريم همه اين مطالب را تاييد مي‌كند و مي‌گويد، در يكي دو دهه گذشته بويژه در چهار ، پنج سال اخير روند ساخت و سازها در عرصه‌هاي طبيعي و نقاط غيرمجاز آنچنان شدت گرفته كه تنها مي‌توان نتيجه گرفت پول‌هاي نفتي سرريز شده به كشور خيلي‌ها را به اين سمت كشانده است تا به جاي دنبال كردن پروسه‌هاي توليدي به سمت ساخت و ساز بيايند و از اين رهگذر سودي به جيب بزنند. او البته اين روند را تنها مختص مردم عادي نمي‌داند، چراكه با شهامت اعلام مي‌كند روحيه ساخت و ساز در حريم منابع طبيعي در قشر دولتي هم نفوذ كرده و كار به جايي رسيده است كه حريم طبيعت و البته قانون براحتي زير پا گذاشته مي‌شود. قانون ساخت ‌و ساز در ارتفاعات پيش از انقلاب، قانوني به تصويب رسيد كه مي‌گفت ساخت و ساز در حريم كوهستان در ارتفاع بالاي 1400 متر غيرمجاز است، اما پس از انقلاب مسوولان اين ارتفاع را بنا بر وضعيت منطقه تا 1600 و 1800 متر هم ارتقا دادند، با اين حال محمدي مي‌گويد، امروز وضع به گونه‌اي شده است كه خيلي بالاتر از اين ارتفاع هم ساخت و ساز انجام مي‌شود. او وقتي از ارتفاعات دربند، پس‌قلعه، شيرپلا، شمشك، پلنگ‌چال و كوچه باغ‌هاي دركه و ساخت و سازهاي غيرمجاز در آن مي‌گويد، اين سوال را هم مطرح مي‌كند كه چطور مي‌شود اگر در محدوده شهر، شهروندي چند سانتي‌متر به حريم پياده‌رو و خيابان تجاوز كند، قانون بلافاصله در موردش اعمال مي‌شود، ولي ساخت و سازهايي كه همه شاهدش هستند و پنهان‌كردني نيست درست در مقابل چشم همه ضابطان قانوني انجام مي شود. سكوت سازمان محيط زيست مدير انجمن ديده‌بان كوهستان وقتي اين را مي‌گويد، سكوت سازمان حفاظت محيط‌زيست را هم در حد يك معما معرفي مي‌كند و چنين نتيجه مي‌گيرد كه به دليل نبود هماهنگي ميان مسوولان و وجود اختلاف‌نظر ميان آنها، كساني كه فكر تصاحب منابع ملي را در سر دارند، جسور شده‌اند. يافتن مسوولاني در تهران كه اين موضوع را تاييد كنند كار بسيار سختي بود چون جبلي، معاون محيط طبيعي اداره كل محيط‌زيست استان تهران با مقدمه‌چيني‌اي نامفهوم خبرنگار ما را به محيط زيست شهر تهران ارجاع مي‌دهد و خسرو دانشجو، سخنگوي شوراي شهر تهران نيز با بيان اين كه 2 سال پيش مناطق غيرمجاز براي ساخت و ساز علامت‌گذاري شده و حالا بايد رفت و ديد كه چه اتفاقي افتاده است، در پاسخ اصرارهاي خبرنگار ما گفت، نمي‌تواند چيزي بگويد كه صرفا خوشايند خبرنگار باشد. با اين حال حسن بيادي، ديگر عضو شوراي شهر تهران حرف‌هايي را مطرح كرد كه موضوع گزارش را تاييد مي‌كرد. او در حالي كه با كمي احتياط سخن مي‌گفت، اظهار كرد: «من اعتقاد دارم كه هم در ارتفاعات و هم در غير ارتفاعات افرادي خلاف مي‌سازند. در نقاط بالاي ارتفاع 1800 متر نبايد ساخت‌وساز كرد، ولي پهنه‌بندي‌هايي وجود دارد كه حتي ساخت و ساز در زير ارتفاع 1800 متر را هم غيرمجاز مي‌داند، اما متاسفانه در بعضي نقاط شمال و شمال‌غرب تهران اين ساخت و سازها در حال انجام است. شهرداري منطقه يك خبر ندارد البته ممكن است، بعضي ساخت و سازها از نظر من و شما تخلف باشد، ولي در واقع اين‌طور نيست. اين اظهارات بيادي، بخشي از گفته‌هاي اعضاي فدراسيون كوهنوردي و مشاهدات فعالان محيط‌زيست را تاييد مي‌كنم اما وقتي خواستيم، شهرداري منطقه يك تهران نيز چيزي در اين باره بگويد، پس از روزها تلاش، شهردار منطقه اعلام كرد اين موضوع ربطي به او ندارد و در حيطه‌اي نيست كه او در برابرش موضع بگيرد. مدير روابط عمومي شهرداري منطقه نيز اين ساخت و سازها را از پايه و اساس انكار كرد تا همچنان اين سوال‌ها باقي بماند كه ساختمان‌هايي كه كوهنوردان در مسير صعود خود در نقاط مختلف شمال تهران مي‌بينند از كجا آمده است؟ و مهم‌تر اين كه بالاخره محدوده شهر تهران قرار است تا كجا پيش برود؟! تهديدي به وسعت ايران اما اين تنها حكايت پايتخت و طبيعتش نيست. مدت‌هاست كه خبر مي‌رسد روستاي گردشگرپذير «زيارت» در انتهاي پارك ناهارخوران آنجا كه گفته مي‌شود زيبايي‌هايش دست كمي از ماسوله ندارد زمين‌هايش به دست كساني كه مي‌گويند صاحبش هستند و سند دارند، چوب حراج مي‌خورد و ساختمان‌هاي بدقواره آن حوزه آبخيزداري گرگان را تهديد مي‌كند. تماس‌هاي پي‌درپي ما با مسوولان استان گلستان، حرف‌هاي ضد و نقيضي را درپي داشت؛ حرف‌هايي كه گاه آن‌قدر در تضاد بودند كه حيرت تنها نتيجه‌اش بود. عبدالرضا چراغعلي، عضو شوراي شهر گرگان و عضو هيات‌مديره نظام مهندسي استان، آن‌قدر حرف‌هايش شفاف و بي‌پرده بود كه شكي باقي نمي‌گذاشت كه با وجود برگزاري جلسات متعدد، دستورهاي موكد و صدور نامه‌هاي تند از سوي مديران، باز هم متخلفان نگران نشده‌اند و تجاوز به عرصه منابع ملي را دنبال كرده‌اند. او مي‌گويد كساني كه زمين‌هاي اين منطقه را مي‌فروشند، سندهايي در دست دارند كه بواسطه آن سندها اداره منابع طبيعي كاري به كارشان ندارد و وضع به جايي رسيده كه اكثر قريب به اتفاق مديران استان هم خود در اين منطقه زمين خريده‌اند و در آن ويلا ساخته‌اند اما در شرايطي كه چراغعلي معتقد است، ادله طبيعي و جغرافيايي نشان مي‌دهد ادعاي مالكيت اراضي درست نيست و مسوولان تنها تظاهر به مقابله با ساخت و سازهاي غيرمجاز مي‌كنند ، خواجه مديركل منابع طبيعي استان گلستان قاطعانه به «جام‌جم» مي‌گويد، هيچ ساخت و سازي در عرصه منابع طبيعي انجام نمي‌شود و آن 900 هكتار از اراضي حوزه روستاي زيارت كه خريد و فروش مي‌شود همه جزو املاك شخصي است. او البته كمي انصاف به خرج مي‌دهد و مي‌گويد، حتي باوجود چنين سندهاي مالكيتي او شخصا با ساخت و ساز در اين منطقه مخالف است ولي توضيح نمي‌دهد چرا زمين‌هايي كه سند زراعي دارند، حالا بي‌هيچ مانعي تغيير كاربري مي‌دهند و به منطقه مسكوني تبديل مي‌شوند. مديركل منابع طبيعي استان گلستان مي‌گويد اين مالكيت‌ها مربوط به گذشته است اما يادآور مي‌شود كه با برخي متخلفان برخورد قضايي شده و برخي ساخت و سازها قلع و قمع شده است. او بر اين نكته كه دادستاني و شوراي حفاظت از منابع طبيعي و بيت‌المال پيگير موضوع‌اند، تاكيد مي‌كند و براي بهبود وضعيت كنوني چشم به راه روزي مي‌ماند كه دستگاه‌هاي متولي براي حفظ محيط زيست بيشتر هماهنگ شوند.

هیچ نظری موجود نیست: