۱۳۸۹ بهمن ۲۲, جمعه

مهمانی عصرانه به سبک خفاش‌های ماده


دانش > طبیعت - خفاش‌های ماده دور هم جمع می‌شوند،‌ در مورد مسیرهایی که رفته‌اند صحبت می‌کنند، به طور گروهی بحث می‌کنند و برای کارهایشان تصمیم می‌گیرند. آن‌ها دوست پیدا می‌کنند و وقت استراحت کنار دوستانشان می‌مانند.
بهنوش خرم‌روز:‌ انسان‌ها برای دوستی ارزش قائل می‌شوند،‌ روابطی که لزوما بر پایه وابستگی‌های خانوادگی،‌ علائق مشترک و یا جذابیت‌های جنسی نیست. برقراری روابط اجتماعی، یکی از افتخارات انسان به عنوان یک موجود پیشرفته است،‌ اما به نظر می‌رسد فقط ما انسان‌ها نیستیم که به دوستی اهمیت می‌دهیم. به گفته محققین، دست کم 5 گونه در بین حیوانات،‌ به دوستی اهمیت می‌دهند و برای خودشان دوستانی پیدا می‌کنند که برای زمان طولانی با هم می‌مانند.
مطالعات قبلی نشان داده‌اند که فیل‌ها، دلفین‌ها،‌ برخی از گوشتخواران و برخی گونه‌های خاص از ابتدایی‌ها مثل شامپانزه‌ها، می‌توانند درست مانند انسان‌ها،‌ در محیط‌هایی که دارای پویایی اجتماعی بالا است،‌ روابط دوستانه بلندمدت برقرار کنند.
به گزارش دیسکاوری،‌ حالا باید خفاش‌ها را هم به این فهرست اضافه کرد. مطالعات جدید نشان می‌دهند که خفاش‌های ماده وحشی ترجیح می‌دهند در کنار دوستان خاص خود آویزان شوند،‌ در حالی که ارتباط نزدیک خود را با سایر افراد گروه هم حفظ می‌کنند. به گفته محققین،‌ دوستی این خفاش‌ها درست آیینه دوستی انسان‌ها است. آن‌ها علاوه بر همه آشفتگی‌ها و به هم‌ریختگی‌هایی که در زندگی خود دارند،‌ دوستی‌های خود را حفظ می‌کنند.
جرالد کرت، ‌سرپرست گروه محققین توضیح می‌دهد: «ما سر کار،‌ هنگام بازی یا برای زندگی، با افراد خاصی نیستیم و تمام روز یا هفته خود را به یک سری انسان مشخص نمی‌گذرانیم. اما می‌توانیم در کنار همه آشفتگی‌ها و با وجود زندگی در جامعه‌ای با پویایی اجتماعی بالا،‌ دوستان خود را حفظ کنیم.»
کرت که از اساتید موسسه جانورشناسی دانشگاه گریف‌‌سوآلد است، به اتفاق همکارانش به مدت 5 سال روی روابط خفاش‌ها مطالعه کرده است. آن‌ها می‌گویند خفاش‌های نر تنهایی را ترجیح می‌دهند،‌ اما ماده‌ها می‌توانند روابط دوستانه خود را تا سال‌ها ادامه دهند.
خفاش‌های ماده علاوه بر این که نزدیک هم استراحت می‌کنند،‌ در مورد مسیرهای مناسب تبادل اطلاعات می‌کنند و درباره مسیرهای بعدی به طور گروهی بحث می‌کنند. به علاوه وقتی دور هم جمع می‌شوند،‌ از گرمای هم استفاده می‌کنند.
اما خفاش‌ها بر اساس چه معیارهایی دوست پیدا می‌کنند؟ محققین می‌گویند آن‌ها فقط بر اساس اندازه، سن، حالت باروری یا رابطه، دوست پیدا نمی‌کنند. البته ماده‌های مسن‌تر اغلب رابطه خود را با گروه‌های مختلف نگه می‌دارند،‌ انگار که به حفظ این رابطه‌ها کمک می‌کنند.
جاناتان بالکوم،‌ دانشمند رفتار حیوانات است. اوادر مورد روابط خفاش‌های ماده یک نکته بسیار جالب را اضافه می‌کند:‌ «خفاش‌های ماده گاهی نقش ماما را برای هم بازی می‌کنند.» در یک مطالعه،‌ مشاهده شده که یک خفاش میوه ماده باردار در فلوریدا، مورد توجه یک خفاش ماده دیگر قرار گرفته که هیچ ارتباطی هم با هم نداشته‌اند. خفاش ماده‌ای که برای کمک آمده بود،‌ در تمام مدتی که زایمان در حال انجام بود، به خفاش ماده باردار رسیدگی می‌کرد و او را در آغوش می‌گرفت. بالکوم اضافه می‌کند:‌ «تا وقتی زایمان تمام شد،‌ خفاش ماده دوم و یک خفاش ماده سوم که بعد به گروه اضافه شد،‌ با بال‌هایشان خفاش مادر را باد می‌زدند.»
موضوعی که برای محققین بسیار جالب است، این است که فیل‌ها،‌ دلفین‌ها و سایر موجوداتی که روابط دوستانه برقرار می‌کنند، مغز بزرگی دارند. اما خفاش‌ها مغز بسیار کوچکی دارند. بنابراین مغزی به اندازه یک بادام زمینی هم برای برقراری روابط دوستانه بلندمدت کافی است! پیش از این بسیاری از مطالعاتی که بر روی اندازه مغز انسان و چرایی بزرگ شدن آن انجام گرفته بود، ‌این فرضیه را مطرح می‌کرد که شاید دلیل بزرگی مغز انسان،‌ نیاز او به برقراری روابط اجتماعی بوده است. حالا با رفتار دوستانه پیشرفته خفاش‌های مغز بادام زمینی، این فرضیه‌ها هم زیر سوال می‌رود.
حتی در بین خفاش‌ها رفتارهایی دیده می‌شود که برای ما انسان‌ها هم ساده نیست. کرت می‌گوید:‌ «خفاش‌ها در گروهی که بیش از 20 عضو دارد، ‌بسیار سریع، موثرترین تصمیم را می‌گیرند و من برای این کارشان واقعا ارزش قائلم.»

هیچ نظری موجود نیست: