۱۳۸۹ مرداد ۳۰, شنبه

مشارکت و مشارکت پذیری ؛ امری است عملی نه فقط گفتنی

با تشکر  از دوستان خبرگزاری سبز پرس جهت انتشار مطلب زیر در آن خبرگزاری

از سال گذشته و از اولین روزهایی که جناب آقای مهندس محمدی زاده سکان هدایت سازمان حفاظت محیط زیست را برعهده گرفت در اکثر سخنرانی های خود از مشارکت ؛ تعامل و همکاری سازمانهای مردم نهاد ؛ فعالان و دوستداران محیط زیست با سازمان حفاظت محیط زیست سخن گفته است و حتی در جلسه معارفه ایشان و در اولین سخنرانی خود به عنوان رئیس سازمان؛ بیشتر صحبت ایشان از مشارکت و استفاده از نیروی های مردمی، دوستداران و فعالان این حوزه در امر حفاظت از محیط زیست در سراسر کشور سخن به میان آوردند و از آن زمان تاکنون در اکثر مراسمی که در جمع فعالان و دوستداران محیط زیست حاضر می شوند بحث اصلی صحبت ایشان مشارکت و مشارکت پذیری سازمان حفاظت محیط زیست با فعالان محیط زیست بوده و حتی در هفته محیط زیست امسال هم که اداره کل محیط زیست استان تهران با برگزاری نشست هم اندیشی سازمان های مردم نهاد که با حضور مهندس محمدی زاده ریاست سازمان و دکتر اشرفی پور مدیر کل استان و فعالان محیط زیست شهر تهران در پارک پردیسان برگزار شد؛ ریاست سازمان بازهم بر عزم جدی سازمان جهت مشارکت و به کارگیری دوباره از نیروهای سازمانهای مردم نهاد زیست محیطی در حوزه های مختلف محیط زیست سخن به میان آوردند.
پس از این نشست، فعالان محیط زیست دیدار با ریاست سازمان را به فال نیک گرفتند و آنان از این نشست خوشحال و به خود امیدوارم شدند زیرا آنان هدف از این دیدار توسط ریاست سازمان حفاظت محیط زیست را پایان دادن به بی مهری ریاست دوره قبل (خانم دکتر جوادی) نسبت به تشکلهای زیست محیطی می دانستند . ولی متاسفانه این خوشحالی زیاد پایدار نبود زیرا در برگزاری دهمین نمایشگاه محیط زیست که چندی پیش در محل نمایشگاه دائمی تهران برگزار شد عدم دعوت و همچنین عدم واگذاری غرفه به سازمانهای مردم نهاد زیست محیطی موجبات دلخوری فعالان محیط زیست و سازمانهای مردم نهاد حوزه را به دنبال داشت زیرا آنان اعتقاد داشتند نمایشگاه محیط زیست مکانی است برای ارائه فعالیتهای زیست محیطی چه برای نهادی دولتی که ماموریت اصلی و یا بخشی از ماموریت سازمانی آنان حفاظت از محیط زیست کشور می باشد و چه سازمان های مردم نهاد و فعالین محیط زیستی که بنا به دلایلی ؛ جهت رفع مشکلات این بخش فعالیت می کنند از طرفی تشکلهای زیست محیطی اعتقاد دارند به علت فعالیتهای مختلف حفاظتی که از منابع طبیعی و محیط زیست در سراسر کشور انجام می دهند حرفهای زیادی برای گفتن دارند که نمایشگاه می توانست مکانی باشد برای بازگویی این فعالیتها.
به خصوص که در دوره ریاست خانم دکتر ابتکار بر سازمان محیط زیست و درتمام طول 6 دوره نمایشگاه محیط زیست بخشی از غرفه های نمایشگاه به صورت رایگان در اختیار تشکلهای زیست محیطی قرار می گرفت. زیرا همانطوریکه گفته شد نمایشگاه مکانی است برای معرفی فعالیت های فردی و جمعی تشکلهای زیست محیطی که آنان دستاوردهای فردی و گروهی خود را در معرض دید بازدید کنندگان و ناظرین قراردهند.
از شکاربانی تا سازمان حفاظت محیط زیست

شاید اقدامات سازمان حفاظت محیط زیست در ایران از یک قرن خیلی کمتر باشد و حتی به پنجاه سال نیز نرسد سازمانی که چهار ده پیش به اسم دفتر شکاربانی شناخته می شود و از جمله سازمان ها و اداره های می باشد که نسبت به اداره های مالیه ؛ خارجه ؛ بلدیه و غیره از طول عمر کمتری برخودار می باشد. اگر پنجاه سال پیش به کسی می گفتید که در آینده نه چندان دور هوای شهرها توسط دود های حاصل از سوخت و سازها طبیعی و غیره طبیعی آنچنان تیره وتار می شود که دیگر امکان دیدن ستارگان در شب ممکن نخواهد بود و یا همه آبهای سطحی شهرها به علت ورود فاضلاب دیگر قابل آشامیدن نخواهد بود آن شخص هرگز قبول نمی کرد. در عرض پنجاه سال اخیر نسل شیر و ببر ایرانی کاملا" از بین رفته است و نسل بعضی از گونه های دیگر از قبیل پلنگ ؛ یوز پلنگ ؛ گورخر؛ خرس سیاه و حتی آهو و کل و قوچ که روزگار فوج فوج در دشتهای ایرانی در حال چرا بودند نیز در حال انقراض می باشند و علی‏رغم حفاظت از برخی مناطق هنوز هم به وفور شاهدیم که عده‏ای به اصطلاح شکارچی مجاز و غیر مجاز آخرین‏های طبیعت‏مان را نشانه می‏گیرند و در این راه به محیط‏بان سازمان هم رحم نمی‏کنند سازمانی که علی‏رغم مسئولیتی بزرگ کمترین نیروی انسانی را به خود اختصاص داده و تعداد کل نفرات آن در سراسر کشور شایع به نصف پرسنل مدیریت شهری تهران ( شهرداری فقط یک شهر ) هم نرسند و این به خودی خود تهدیدی است بزرگ و قابل تامل.

مشارکتهای مردمی در خدمت سازمان حفاظت محیط زیست
با توجه به اینکه سازمان حفاظت محیط زیست یک سازمان نظارتی می باشد و وظیفه آن نظارت بر عملکرد دیگر سازمانهای دولتی می باشد لذا دو نوع تفکر در مورد کمک دولت به این سازمان وجود دارد :
الف - بعضی از کارشناسان علوم اجتماعی اعتقاد دارند با توجه به اینکه مشکلات زیست محیطی از قبیل نابودی تنوع زیستی؛ افزایش انواع آلودگی ها و تخریب منابع طبیعی و غیر طبیعی با سرعت زیادی در حال رشد است و حفاظت از محیط زیست یک امر اجرایی است، لذا باید با در اختیار قرار دادن امکانات و تجهیزات فراوان و استخدام افراد زیادی به سازمان محیط زیست کمک کرد تا بتواند وظیفه خود را به خوبی انجام دهد.
ب – گروهی دیگر از این کارشناسان علوم اجتماعی می گویند که وظایف سازمان حفاظت محیط زیست بیشتر امر نظارتی می باشد (مانند قوه قضائیه) و سازمانهای نظارتی می توانند با کمک گرفتن از بعضی از بخش های دیگر دولت و همچنین کمک گرفتن از مردم بدون آنکه این مردم کارمند سازمان باشند امر نظارت خود را پی گیری نمایند که حتی آنان به سازمان آتش نشانی اشاره می کنند که اگر سازمان آتش نشانی بخواهد کل آتش سوزی سراسر کشور را کنترل کند باید در هر کوچه یک نگهبان داشته باشد ولی سازمان آتش نشانی با کمک یک شماره تلفن سه رقمی و همچنین مدد مردم به سرعت در صحنه‏های آتش سوزی حاضر و سریع به اطفا حریق می‏پردازد واین خدمت را با حداقل نفرات اجرائی انجام می‏دهد. حال اگر جایی آتش گرفت وظیفه سازمان آتش نشانی فقط خاموش کردن آتش است و بررسی علت آتش سوزی و دستگیری مقصرین و محاکمه و مجازات آنان دیگر وظیفه این سازمان نمی باشد و قوانین در مورد آتش و آتش سوزی چنان دقیق و شفاف نوشته شده است که جای هیچگونه شبه ای باقی نگذاشته است .

چه باید کرد
با توجه به موارد اشاره شده در بالا کارشناسان اعتقاد دارند که سازمان حفاظت محیط زیست به جهت بالا بردن ضریب حفاظتی و امنیت محیط زیست در چند مورد باید فعالیت جدی داشته باشد که عبارتند از :
1 – شناسائی مشکلات زیست محیطی و تدوین قانون حفاظت از محیط زیست : کارشناسان مجرب سازمان حفاظت محیط زیست باید نسبت به شناسائی عوامل آلوده کننده محیط زیست آگاهی کاملا داشته باشند و با تدوین قوانین حقوقی قوی و به روز شده از ادامه تخریب های محیط زیست مناطق کشور جلوگیری کنند.
2 – مشارکت جدی سازمان حفاظت محیط زیست با دیگر نهاد ها: سازمان حفاظت محیط زیست باید با اختصاص شماره تلفنی سه رقمی جهت اطلاع رسانی توسط مردم از "موارد تخریب محیط زیست " به آن سازمان و همچنین با بهره‏گیری از یگانهای نظامی و انتظامی و قوه قضائیه، متجاوزان به محیط زیست را سریعا" تحت پی گیری قانونی قرار دهد و همچنین با تدوین مجازاتهای سنگین برای معارضین به محیط زیست ؛ حتی فکر تجاوز به محیط زیست را از سر آنان بیرون کند.
3 - مشارکت نیروی های مردمی جهت حفاظت از محیط زیست کشور: ایران با توجه به وسعت زیاد جغرافیایی و همچنین دارا بودن مناطق طبیعی و غیر طبیعی گرانبها و خدا دادی لذا همیشه مورد هجوم و چپاول بعضی از بی خدا خبران و بی فرهنگ قرار داشته است و اگر قرار باشد برای همه این مناطق توسط سازمان حفاظت محیط زیست محافظی گذشته شود شاید بیش از بیست برابر نیروی کنونی این سازمان کارمند احتیاج داشته باشد ولی با توجه به اینکه وظیفه این سازمان بیشتر نظارتی می باشد لذا سازمان می تواند با آموزش بعضی از دوست داران این حوزه و کمک گرفتن از مردم به عنوان همیاران محیط زیست جهت کاهش تخریب محیط زیست اقدام کند.
4– استفاده از ابزار آموزشی جهت فرهنگ سازی : فرهنگ سازی جهت استفاده صحیح از محیط زیست کم هزینه ترین و راحت ترین و سودمندترین روش حمایت از محیط زیست می باشد لذا سازمان حفاظت از محیط زیست می تواند با کمک گرفتن از رسانه های گروهی و همچنین کمک گرفتن از سازمانهای مردم نهاد زیست محیطی جهت آموزش چهره به چهره شهروندان و یا کمک گرفتن از آموزش پرورش جهت ورود مسائل زیست محیطی در کتب درسی سطح فرهنگ عمومی مردم افزایش یافته و به رفع مشکلات محیط زیست منجر خواهد شد.
سخن پایانی
ما این کره خاکی را از پدرانمان به ارث نبرده ایم بلکه از کودکانمان به امانت گرفته ایم پس خیانت در امانت گناهی بزرگ و نابخشودنی می باشد به امیدی ایرانی آباد و آزاد در پناه حضرت حق

هیچ نظری موجود نیست: