۱۳۸۹ تیر ۶, یکشنبه

تخریب محیط زیست با آتش زدن زمین های کشاورزی پس از برداشت محصول ( بخش اول)

قسمتهای از این متن در صفحه محیط زیست  روزنامه همشهری مورخه 6/4/1389 منتشر شده است   در یک شب گرم تابستانی که در حال رانندگی در خارج از شهرمی باشید به علت سفر طولانی و خستگی راه مجبور می شوید برای استراحت در یکی از روستاهای اطراف جاده چند ساعتی توقف داشته باشید و شب را در فضای آزاد و یا درون چادر تا صبح سپری کنید. در آن ساعت های شب ؛ در یک روستا دور از شهر دیگر از آلودگی هوا هیچ خبری نیست و شما می توانید آسمان صاف و پر از ستاره را از نزدیک مشاهده کنید و اگر از رشته ستاره شناسی اطلاعاتی داشته باشید می توانید ستارگان دم اکبر و اصغر و یا خوشه پروین در آسمان رصد کنید و گاهی نیز شاهد رویت شهاب سنگی باشید که با سرعت زیاد برای لحظاتی در آسمان ظاهر شده و سپس نیز با همان سرعت ناپدید می شود. همچنین در آن روستا از بوهای آلودگی شهری خبری نیست ولی به جای آن بوی خاک و نم کشتزارهای اطراف مشام شما را آرامش می دهد. برای خوابیدن آماده می شوید و به درون کیسه خواب می روید و یواش یواش پلکهایتان سنگین می شود و به خواب عمیقی فرو می روید. ناگهان با صدای آژیر ماشین پلیس از خواب بیدار می شوید معلوم نیست چه مدتی استراحت کردی ولی به سختی نفس می کشید؛ چشم هایتان جای را نمی بیند و بوی دود غلیظی نفس کشیدن را برایتان مشکل کرده است در این فکر هستید که شاید چادر خواب شما آتش گرفته است همراه هان را صدا می کنید آنان نیز وحشت زده از خواب بیدار می شوند به دنبال چراغ می گردید و با روشن کردن چراغ تازه می فهمید که آتش سوزی در اطراف شما نیست ولی دود غلیظی منطقه را فرا گرفته است به یاد هوای تمیز دیشب می افتید منتظر می مانید تا کم کم هوا روشن شود تازه می فهمید که این بوی دود غلیظ مربوط به آتش سوزی مزارع اطراف می باشد وسایل خود را جمع می کنید که به سفرتان ادامه دهید در هنگام حرکت به سوی جاده اصلی با یکی از ماموران راهنمائی و رانندگی بر خورد می کنید علت آتش سوزی را سوال می کنید ایشان می گوید این دود حاصل از سوختن بقایای محصولات کشاورزی در کشتزارهای اطراف می باشد که دود آن کل منطقه را فرا گرفته و ایشان با یک خبر بد شما را پریشان می کند او به تصادف داخل جاده در ساعتی پیش اشاره می کند که چند کشته و زخمی داشته است و علت تصادف نیز دود حاصل از آتش سوزی در مزارع اطراف است که به علت وارونگی هوا صبحگاهی این دود سطح در جاده پوشانده است و باعث کاهش و یا از بین رفته دید رانندگان در حین رانندگی شده است. مامور راهنمائی توضیح می دهد در قسمتی از جاده که غلظت دود زیادتر بوده ابتدا چند تا خودرو سبک با یکدیگر تصادف کردند که بعد از لحظاتی یک خودرو سنگین از راه می رسد و با زیر گرفتن خودرو های سبک داخل جاده باعث به بار آمدن تلفات جانی و خسارت مالی سنگینی شده است . با رسیدن شما به جاده اصلی هنوز پاکسازی جاده از ماشینهای تصادفی کامل نشده است وشما شروع به حرکت می کنید ولی درادامه مسیر جاده هنوز در بعضی نقاط در کنار جاده آتش سوزیهای پراکنده ای کشتزارها ادامه دارد و شما خدا را شکر می کنید که با استراحت در روستای کنار جاده توانسته اید از این تصادف وحشتناک خود و خودروتان را سالم مانده اید.
آتش زدن بقایای محصولات کشاورزی


همه ساله بعضی از کشاورزان برای آماده کردن زمینهای کشاورزی خود برای کشت دوم اقدام به آتش زدن بقایای محصولات کشاورزی به جا مانده از کشت اول می کنند.(کشت دوم همیشه بعد از برداشت محصولاتی چون گندم و جو در کشتزارها انجام می شود و محصولاتی چون ذرت ؛ گوجه ؛خیار ؛ خربزه ؛ هندوانه و غیره کشت می شود) شعله های آتش و دود ناشی از این آتش سوزی ها گاهی کل منطقه را فرا می گیرد. آتش زدن کشتزارها به غیر از آنکه چهره ای بدی از طبیعت را نشان می دهد و از طرفی باعث مشکلات زیست محیطی زیادی برای مردم و اکوسیستم منطقه خواهد شد . با توجه به اینکه چند سالی است فعالان محیط زیست و کارشناسان منابع طبیعی به دنبال دلیلی علمی و منطقی جهت این نوع آتش سوزیها هستند و همچنین با تعداد زیادی از کشاورزان سنتی و کشاورزان علم نوین صحبتهای نموده اند ولی دلایل قانع کننده علمی در این مورد وجود ندارد ولی دو تا نظر کلی وجود دارد که عبارتند از:
الف - تعدادی از کشاورزان آتش زدن باقیمانده محصولات کشاورزی را به شرکتهای زراعی بزرگ و یا کشاورزانی که زمینهای کشاورزی آنان بالای دهها هکتار می باشد نسبت می دهند آنان اعتقاد دارند شرکت های زارعی چون از امکانات پیشرفته ای مثل کمباین استفاده می کنند ؛ لذا مقدار زیادی از ساقه گیاهان در هنگام برداشت محصول در کشتزار باقی می ماند و چون زمان برای کشت دوم محدود است همچنین جمع آوری این مواد هزینه بر می باشد لذا آنان مبادرت به آتش کشیدن ساقه گیاهان می کنند . کشاورزان سنتی اعتقاد دارند ساقه گیاهان که به عنوان کاه در زمستان برای خوراک دام استفاده می شود دارای ارزش اقتصادی بالائی هستند و آتش زدن آنان ناشکری و کفران نعمت می باشد .
ب – بعضی دیگر از کشاورزان نیز اعتقاد دارند باقی مانده ساقه گیاهان سر شار از تخم علف های هرز و همچنین ناقل بعضی از آفات کشاورزی مانند ملخ و سن می باشند و آتش زدن این مواد باعث از بین رفتن تخم علفهای هرز و آفات مانند سن و ملخ می شوند و همچنین آتش زدن این مواد زائد در جهت کاهش مصرف مواد سمی و مواد شیمیایی برای آفات کشی می باشد.


هیچ نظری موجود نیست: