۱۳۸۹ آذر ۱۵, دوشنبه

ماه محرم و محیط زیست (3)- ظروف یکبار مصرف پلاستیکی مهمانان ناخوانده سفره های مردم

چند سالی است پای ظروف یک‌بار مصرف پلاستیکی به‌صورت مهمانان خوانده یا ناخوانده بر سر سفره و زندگی مردم باز شده است.

شاید شما هم پس از مراسم مذهبی مانند روزهای تاسوعا و عاشورا و یا ایام جشن‌های ماه شعبانیه و ولادت‌ها از نزدیک شاهد ریختن ظروف یک‌بار مصرف پلاستیکی مانند بطری‌های نوشابه، لیوان، ظروف غذا، قاشق و چنگال در پیاده رو، کوچه و خیابان، نهر، جوی و کانال آب بوده‌اید. استفاده ازاین ظروف نه‌تنها باعث اتلاف بخش قابل‌توجهی از ثروت ملی می‌شود که سلامت شهروندان را به‌شدت تهدید می‌کند.
ازاین رو، گروهی از فعالان محیط‌زیست کوشیده‌اند با اجرای طرحی که آن را «طرح حذف و ساماندهی ظروف یک‌بارمصرف پلاستیکی» نامیده‌اند از مصرف این ظروف جلوگیری کنند. از آنجایی که اجرای این طرح و تعمیم آن در سراسر کشور می‌تواند تحولی مثبت در حفظ محیط‌زیست ایجاد کند گزارشی ازاجرای طرح مذکور با اشاره به شکل‌گیری آن در پی می‌آید.
در چند سال اخیر که تولید ظروف یک‌بار مصرف پلاستیکی شدت گرفته است، این افزایش تولید، باعث دل نگرانی‌های شدید دوستداران محیط‌زیست شده است ازاین رو، در 3-2 سال اخیر جمعی از فعالان محیط‌زیست برای حل معضل زیست‌محیطی ظروف یک‌بار مصرف پلاستیکی فعالیت‌های فرهنگی و اجرایی را شروع کرده‌اند که اجرای طرح فرهنگی حذف و ساماندهی ظروف یک‌بار مصرف پلاستیکی از جمله این فعالیت‌ها به شمار می‌آید. اجرای این طرح دو مرحله‌ای است که شامل:
الف – حذف: ابتدا فعالیت‌ها روی حذف این ظروف متمرکز شد، لذا با بستر‌سازی‌ از مردم درخواست شد با عدم‌مصرف یا کاهش مصرف یا با جایگزینی ظروف گیاهی‌یا ظروف چند بار مصرف در این طرح فرهنگی شرکت کنند ولی با توجه به اینکه ظروف پلاستیکی چنان در زندگی مردم وارد شده‌اند که حذف آنان در کوتاه مدت ناممکن است و اینکه در کشور میزان تولید ظروف گیاهی نسبت به ظروف پلاستیکی بسیار ناچیز است ( در حال حاضر‌ 5 درصد از ظروف یک‌بار مصرف، ظروف گیاهی هستند) بحث ساماندهی استفاده از ظروف یک‌بار مصرف پلاستیکی در دستور کار قرار گرفت.
ب – ساماندهی: در این مرحله ازمردم درخواست می‌شود در قالب کارهای اجرایی از قبیل تفکیک، جمع‌آوری، بازیافت و استفاده مجدد نسبت به ساماندهی و استفاده مجدد از ظروف پلاستیکی اقدام کنند.‌ بازیافت مجدد این ظروف، ازیک سو از حجم تولید سالانه این ظروف کاسته‌ و از سوی دیگرمانع اتلاف ثروت ملی می‌شود.
نخستین گام
در سال 1387جمعی از فعالان محیط‌زیست تصمیم گرفتند طرح فرهنگی حذف و ساماندهی ظروف یک‌بار مصرف پلاستیکی را اجرا کنند. بررسی‌های این‌ گروه نشان داد که ماه‌های محرم و صفر (‌به‌علت بالا بودن مصرف این ظروف در نذری‌ها) بهترین فرصت برای اجرای این طرح است. در پی آن، با کمک گرفتن از تشکل‌های زیست‌محیطی و سازمان‌های دولتی مرتبط با محیط‌زیست (مانند شهرداری‌ها، شورای شهر، سازمان محیط‌زیست،سازمان بازیافت، دانشگاه‌های علوم پزشکی و وزارت بهداشت) و نهاد‌های مذهبی- دینی (مانند سازمان تبلیغات اسلامی و ستاد امور مساجد و هیأت‌های عزاداری) و با مشارکت مردم، ‌در ناحیه 5 منطقه 19 این طرح با مساعدت مسئولان شهرداری منطقه با موفقیت به اجرا درآمد.
بهتر از قبل
پس از اجرای این طرح فرهنگی در سال 1387 ( که هم دارای نقاط قوت بود و هم دارای نقات ضعف بود ) در سال 1388 نیز جهت اجرای این طرح فرهنگی تلاش شد که به درخواست معاونت اجتماعی و فرهنگی شهرداری منطقه 15 این طرح با شعار« اصلاح الگوی مصرف ضامن سلامت محیط‌زیست» در نواحی 5 (شهرک افسریه) و 6 (شهرک مسعودیه) منطقه 15 اجرا شد که در اجرای آن شهرداران نواحی 6و5، اداره فرهنگی، خانه‌های سلامت، جمعیت همیاران سلامت و کانون جهان دیدگان، نیروی انتظامی، هیأت امناء مساجد و حسینیه‌ها و تکایا، شورایاری‌های محلی و مردم محلی این دو ناحیه مشارکت داشتند که نسبت به سال گذشته ( با توجه به تجربه سال گذشته و استقبال خوب مردم محلی و شهرداری منطقه 15) با موفقیت زیادی روبرو شد. 

هیچ نظری موجود نیست: